صادرات چمدانی صنایع دستی
شاید عبارت صادرات چمدانی را به صورت اتفاقی در اخبار شنیده باشید و به راحتی از آن گذر کنید. اما وقتی پای صنایع دستی به میان می آید صادرات چمدانی صنایع دستی یکی از راه های اصلی صادرات این مصنوعات است. پویا محمودیان معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی وزارت میراث فرهنگی کشور در گفتگویی که با روزنامه ایران در خرداد ماه سال 98 داشت گفته بود:
] با وجود تحریم ها[ صادرات صنایع دستی همچنان به امریکا ادامه دارد و صادرات چمدانی صنایع دستی توانسته است 99 میلیون دلار صنایع دستی را به این صورت به خارج صادر کنند. این سوای صادرات 289 میلیون دلاری براساس آمار گمرکات ایران است. به خروج صنایع دستی به خارج از کشور از طریق مسافران، و نه از طریق گمرکات و مرزهای تجاری، صادرات چمدانی گفته می شود.
چرا صنایع دستی چمدانی صادر می شوند؟
&هنر های دستی ایران از کالا های پر طرفدار در سراسر جهان هستند و می تواند منبعی پر سود برای کشور باشد. اما تحریم ها، عدم همکاری مسئولین عرصه، عوارض گمرکی ایران و هزینه های حمل و نقل شاید دلایل اصلی برای صادرات صنایع دستی به صورت چمدانی و نه به صورتی رسمی باشد. از این رو برخی تجار کالاهای پر طرفدار در آن سوی آب ها، آن هایی که قابلیت جابجایی با چمدان داشته باشند را به کشور های خریدار وارد می کنند.
چه کالا هایی چمدانی صادر می شوند؟
از آنجا که در پرواز ها نمی توان بار های سنگین را جابجا کرد و یا باید بابت آن هزینه زیادی پرداخت کرد، تجاری که به صورت چمدانی صنایع دستی از کشور خارج می کنند، بیشتر صنایعی را انتخاب می کنند که در حجم و وزن پایینی باشد. به عنوان مثال، پارچه های قلمکار، رومیزی های سنتی و دست دوز و سایز منسوجات دست بافت، گلیم های کوچک و همچنین زیورآلات سنتی بیشترین درصد را آمار صادرات چمدانی را به خود اختصاص داده اند.
این چمدان ها به کجا می روند؟!
بیشتر این صنایع دستی که با چمدان جابجا می شوند به کشور های عراق، افغانستان، ترکیه، پاکستان، امارات متحده عربی، آلمان و …. می روند. البته این کشور ها به گونه ای مبدا دوباره می شوند و این کالا ها به کشور های آمریکا و کانادا و دیگر کشور ها دوباره صادر می گردند.
معایب و مزایای صادرات چمدانی صنایع دستی
صنایع دستی از آن دست کالاهایی محسوب می شود که کاملا تولید داخل است؛ به این معنا که هم مواد اولیه آن در کشور تولید می شود و هم صنعت کاران این عرصه از بومیان هستند. از این رو ارزی که با فروش این کالا ها به خارج از کشور به دست می آیند سود خالص می باشد. در نتیجه هم هنر ایرانی زنده می ماند و هم هنرمندان انگیزه ی بیشتر و بهتری برای ارتقا هنر خواهند داشت.
و اما معایب تجارت چمدانی:
• عدم تعامل مستقیم با مشتری و در نتیجه عدم شناخت نسبت به نیاز های آنها
• عدم کنترل بر قیمت و سود کمتر: افرادی که به صادرات چمدانی دست می زنند این کالا ها را به بهای بسیار کم از تولید کنندگان تهیه می کنند و به قیمت بسیار بالا به علاقه مندان خارجی می فروشند. در حالی که می تواند با نظارت درست بر این گونه صادرات علاوه بر حمایت از تولید کنندگان داخلی زمینه رونق کسب و کارشان را نیز فراهم کنیم
• با وجود این گونه صادرات ، کالاهایی که ماحصل زحمت و هنر صنعت کاران ایرانی است، خروجشان از کشور جایی ثبت نمی شود. از این رو ایران جز کشور های عقب مانده در زمینه صادرات صنایع دستی می شود. در حالی که یکی از بزرگترین تولید کننده های صنایع دستی ایران است.
• چمدان ها ظرفیت این کالاهای با ارزش ایرانی را ندارند! در واقع با صادرات چمدانی صنایع دستی بخش خیلی کوچکی از این هنر ها که عموما از میان کالاهای سبک تر انتخاب می شوند، به خارج از کشور منتقل می شوند که نمی توانند نماینده شایسته ای از تمام هنر ایرانی باشند.
حرف آخر:
عوارض گمرکی بالا، قوانین سختگیرانه در صادرات و عدم حمایت مستقیم از تولید کننده بستر ساز گسترش صادرات چمدانی صنایع دستی است. ظرفیت بازار صنایع دستی آنقدر زیاد است که می توان با ایجاد برخی اصلاحات در این قوانین، زمینه را برای تولید مصنوعات هنری با کیفیت و فروش آن به بازار های خارجی، ارز قابل توجهی را به اقتصاد نیمه جان کشور عزیزمان تزریق کرد.
