خرید پته
خرید پته و سایر رودوزی های سنتی مستلزم آن است که از قبل نسبت به آنها شناخته کافی داشته باشید تا بهترین تصمیم را در خرید بگیرید. باید بدانید که پته چیست، چگونه، کجا و توسط چه کسی دوخته می شود و با جنس های آن آشنایی داشته باشید . خرید پته در راستای حمایت از بانوان هنرمند زحمتکش می تواند رونقی در کسب و کار آن ها و همچنین صنایع دستی کشور ایجاد نماید.
– پته چیست؟
پته نوعی رودوزی سنتی است که در برخی شهر های استان کرمان مثل سیرجان، کرمان و رفسنجان رواج دارد. مواد اولیه این رودوزی طبیعی و از جنس پشم بز و گوسفند و رنگ های طبیعی هستند. پته در لغتنامه دهخدا این چنین معنا شده است: ” پُت: پشم نرمی که از بن موی بز می روید و آن را به شانه بر آورند و از آن شال بافند.”
در این رودوزی از نخ های الوان پشمی استفاده می شود. رنگ هایی که برای رنگرزی این نخ ها به کار می رود در گذشته صد در صد گیاهی بودند اما امروزه در بعضی کارگاه ها به دلیل دوخت راحت و قیمت پایین از نخ هایی که با رنگ شیمیایی رنگرزی شده اند استفاده می شود.
پارچه ای که بر روی آن رودوزی انجام می شود شال یا عریض نام دارد و از جنس پشم می باشد. شال معمولا به رنگ های سفید، عنابی، سورمه و قرمز می باشد. به عقیده برخی دوخت بر شال سفید به دو دلیل برتری دارد؛ زیرا به دلیل بازتاب نور بیشتر هنرمندا بیشتر احساس خستگی می کند وکار به کندی و با دقت بیشتر پیش میرود؛
و دلیل دیگر را مربوط به وضوح بیشتر دوخت اشتباه بر شال سفید می دانند. این رنگ زوائد و نواقص را بیشتر بروز می دهد.
– نکاتی که هنگام خرید پته باید به آن توجه بفرمایید:
1. نقوش
هر چه پته پرکار تر باشد و قسمت های کمتری از شال یا عریض مشخص باشد آن پته از ارش مادی بیشتری برخوردار است زیرا هنرمند وقت بیشتری را صرف آن کرده است. نقوشی که در پته دوزی استفاده می شوند معمولا در سه زیرگروه زیر جای می گیرند.
2. دوخت ریز یا درشت
از آن جا که نخ های استفاده شده در پته دوزی پشمی هستند و پرز دارند، نقوشی که بر سطح شال زده می شوند نسبت به رودوزی هایی مانند رشتی دوزی که با ابریشم انجام می شود، درشت تر هستند؛ با این حال برخی هنرمندان پته دوز چنان ماهرانه بر سطح پارچه نقش می اندازند که ظرافت بسیار خوبی دارد. ظرافت نقوش عاملی تایین کننده در قیمتت پته است.
3. رنگ گیاهی یا شمیایی
گفتیم که مانند بسیاری دیگر از هنر های دستی ایرانی رنگ هایی که در پته دوزی مورد استفاده قرار می گیرند طبیعی هستند . پته دوزی نیز از این قاعده مستثنا نیست. اما همان گونه که گفتیم امروزه برخی هنرمندان به دلیل قیمت پایین تر از رخ هایی هایی استفاده می کنند که به صورت شیمیایی و در کارگاه های نساجی تولید می شوند. الیافی با رنگ های طبیعی رنگ آمیزی می شوند لطیف و نازک تر هستند از این رو ظرافت دوخت شان بر شال بیشتر خواهد شد
