New Page 3
صنایع دستی اصفهان
کدام یک از صنایع دستی اصفهان را می شناسید؟
صنایع دستی اصفهان نماد هویت، فرهنگ و تمدن ایران است؛ این سخن را از آن رو به زبان می آوریم که هنر و فرهنگ یک جامعه از شاخصه های پیشرفت و تفکر در آن جامعه است؛ و صنایع دستی اصفهان نیز به خوبی نشان داده اند که می تواند نماد های فرهنگی ایران باشند.
شما تا چه میزان با این صنایع آشنایی دارید؟چه تعداد از آن ها را به اسم می شناسید و از هر کدام تا چه حد شناخت دارید؟ در این مقاله سعی می کنیم نام مهم ترین هنر های سنتی اصفهان را معرفی و به تفسیر کوتاهی از هر کدام بپردازیم. “
چرا صنایع دستی در اصفهان به وفور پیدا می شود؟
قبل از اینکه به نام بردن از این هنر ها و صنایع بپردازیم بهتر است کمی از اصفهان بگوییم و دلیل این همه انباشتگی هنر ها را در این شهر بررسی ای اجمالی کنیم اصفهان در دوره حکومت صفویان از سال 1007 هر.ق پایتخت ایران بود و این شرایط تا سال 1135 و سقوط سلسله صفویان ادامه داشت.
صفویان مردمانی صلح طلب و هنر دوست بودند. معمولاً در ایران، خاندان پادشاهی و افراد طبقه‌های بالای اجتماعی متقاضی آثار هنری بوده‌اند و به شکوفایی آن کمک می‌کردند. پادشاهان صفوی نیز از این قاعده مستثنا نبودند و برخی‌شان مانند شاه تهماسب یکم و سام میرزا خود هنرمند بودند و به هنر ارج بسیاری می‌نهادند. می توان گفت تمامی صنایع دستی اصفهان در این دوره به اوج شکوفایی خود رسیدند. در ادامه سعی می کنیم با بیشتر آن ها آشنا شویم.
خاتم کاری
یکی از زیبا ترین صنایع دستی ایرانی که امروزه بیشتر در اصفهان پیدا می شود خاتم کاری است. که به آن اصطلاحا هن موزاییک چوب نیز می گویند. علاوه بر اصفهان شیراز نیز هنرمندان خاتم کار بسیاری دارد. این هنر به مانند بسیاری از هنر های دیگر در دوران صفوی و به سبب حمایت های هنردوستانه ی شاه عباس به اوج رونق خود رسید
میناکاری
هنری که حتی از شنیدن نام آن یاد اصفهان به ذهن می آید. میناکاری هنر لعاب و نقاشی روی سطح فلز است. این هنر سابقه ای در حدود پنج هزار سال دارد. میناکاری به سه روش انجام می شود:
– مینای خانه بندی (مینای ملیله)
– مینای زمینه برجسته (حکاکی)
– مینای نقاشی
قلمزنی
یکی از قدیمی ترین هنرهای فلزی هنر قلمزنی روی فلز است که اکثرا فلز مس را برای این کار انتخاب می کردند و می کنند. استفاده از مس در ایران به حدود چند هزار سال پیش برمی گردد. قلمزنی به دو شیوه مشهور است؛ سبک تبریز و سبک اصفهان انجام می شود.
در سبک تبریز برای ایجاد نقوش بر سطح سرد فلز از فشار مچ بر روی قلم و سپس بر روی فلز استفاده می شود. از این رو حکاکی ها در این روش از عمق کم تری برخوردارند. اما در سبک اصفهان از چکش برای فشار آوردن بر روی قلم برای ایجاد نقش استفاده می شود؛ پس نقوش به صورت عمیق بر فلز ایجاد می شوند.
قلمکاری
قلمکاری یا چاپ مهری، هنری است که سابقه ای حدودا 800 ساله در ایران دارد. در قلمکاری باید از پارچه های پنبه، ابریشم، کتان، چلوار و کرباس استفاده کرد. در پارچه های قلمکار هرچه تغداد رنگ ها بالا تر باشد، بدین معنا است که تعداد مهر ها و بالطبع تعداد افرادی که روی آن وقت گذاشته اند بیشتر است.
فیروزه کوبی
هنر موزاییک فیروزه بر سطح فلزاتی از قبیل برنج نقره و مس است. فیروزه کوبی در مشهد ابداع شد اما در اصفهان به اوج رسید و قدمت آن به 60 تا 70 سال پیش بر می گردد. فیروزه کوبی سه مرحله دارد: × زرگری × فیروزه کوبی × پرداخت گری
کاشی کاری
کاشی کاری( یا همان آجر لعابی) مانند سفالگری از اصالت و قدمت زیادی برخوردار است. از اساتید معاصر این رشته از هنر ایرانی می‌توان از استاد علی پنجه پور اصفهانی نام برد. یکی از آثار ایشان گلدسته‌های حرم حضرت زینب در کشور سوریه است. کاشی کاری انواع گوناگونی دارد: 1. کاشی کاری معرق 2. کاشی کاری مَعقِلی 3. کاشی کاری مشبک 4. کاشی کاری هفت رنگ 5. کاشی کاری مقرنس
