صنایع دستی کردستان

صنایع دستی کردستان

از کاربردی ترین صنایع دستی ایران می توان به صنایع دستی کردستان اشاره کرد. مردان و زنان روستانشین این استان برای استفاده های روزمره خود دست به تولید صنایعی زده اند که می توانند به طور روزمره از آن ها استفاده کنند. صنایع دستی کردستان بخشی از فرهنگ و نشان دهنده سبک زندگی کرد های غیور ایران است. صنایع دستی این منطقه از کشور از سوغاتی های ارزشمندی است که مسافران و گردشگران ایرانی و خارجی به همراه سوغاتی های خوراکی با خود به ارمغان می برند.

گلیم سنه

گلیم سنه کردستان از معروف ترین و شاخص ترین صنایع دستی کردستان است که بافت آن بیشتر در شهر سنندج رواج دارد. این گلیم برگرفته از طرح فرش های هراتی است که از نقوش بوته ای بهره می برد. نقوش گلیم های کردستان زاویه دار و به اصطلاح خشن هستن و برگرفته از سبک زندگی آن ها در مناطق کوهستانی و صعب العبور بوده است. سنه نام قدیم و کردی سنندج است

نازک کاری چوب

کار با چوب و ساخت دست سازه های ظریف چوبی از صنایع دستی مهم سنندج است. هنر استفاده از چوب و قراردادن قطعه های ظریف آن در کنار یکدیگر. هنر نازک کاری چون حدود دو قرن در سنندج رواج دارد و بنیانگذار آن را استاد نعمت الله نعمتیان می دانند. هنرمندان این منطقه از چوب درخت گردو و سنجد به دلیل زیبایی و داشتن گره های ریز طبیعی آن استفاده می کنند.

در حال حاضر بیشتر صنعت گران این عرصه با استفاده از هنر خود تخته نرد و شطرنج می سازند و به دلیل کمیابی و گران بودن مواد اولیه به ساخت قطعات دیگر مشغول نمی شوند. اما در میان محصولات نازک کاری شده شاهد ابزاری مانند عصا، جعبه جواهر، رویه ی میز و … هستیم. هنر نازک کاری چوب بعضا با هنر های معرق و منبت نیز تلفیق می شود. اما نازک کاری اصیل هنری مجزا از سایر هنر های چوبی است.

کلاش

اگر به پوشاک سنتی کرد ها دقت کرده باشید مطمئنا کفش یا پاپوش های گیوه ای آن ها را دیده اید . این گیوه ها در کردستان کلاش خوانده می شوند. کلاش رویه ای از جنس پنبه دارد و زیره ی آن از پارچه ی فشرده تولید می شود. به همین دلیل این نوع گیوه سبک و بسیار انعطاف پذیر است. تولید کلاش به حدود 1500 سال پیش در منطقه اورامانات بر می گردد اما هم اکنون در بیشتر مناطق کردستان و کرمانشاه باته و دوخته می شود.

نساجی سنتی کردستان

– موج بافی

موج بافی یا رختخواب پیچ نوعی پارچه است دستبافت از جنس پشم گوسفند است. موج بخشی از جهزیه دختران کرد بود. اما امروز به دلیل عدم حمایت از بافندگان این هنر تنها دو یا سه استاد کار هنوز به موج بافی می پردازند. از موج به عنوان رختخواب پیچ، پشتی، رویه کرسی و سجاده استفاده می کردند.

– جولایی

جولایی کارگاه سنتی نساجی است که در آذربایجان غربی و کردستان رواج داشته است. از کارگاه جولایی برای بافت پارچه لباس کردی مردانه استفاده می شود. در زبان کردی جولا به معنای تحرک و جنب و جوش است؛ نام این کارگاه نساجی را به دلیل جن و جوش زیاد بافنده در هنگام بافت بر آن نهاده اند. در جولایی از پشم بز و گوسفند استفاده می شود. با استفاده از این کارگاه پارچه های سنتی نظیر چارشیو (چادرشب یا رختخواب‌پیچ)، برمال (سجاده یا جانماز)، پوپشمین (پشه‌بند یا توری)، رانک و چوخه (لباس مردانه کردی)، بوزو (ساق‌بند) بافته می شوند